Υπάρχει μια ολλανδική λέξη το “gezellig” που είναι από τις πιο διάσημες αλλά και δύσκολα μεταφράσιμες λέξεις της ολλανδικής γλώσσας. Για την ακρίβεια δεν υπάρχει μετάφραση για τη λέξη αυτή και περισσότερο αφορά μια έννοια παρά έναν όρο. Όπως έχουν οι Σουηδοί το “fika” και οι Δανοί το “hygge” κάτι αντίστοιχο έχουν οι Ολλανδοί με το “Gezelligheid”.
Τι σημαίνει “gezellig”;
Δεν έχει όπως είπαμε ακριβή αντιστοιχία μετάφρασης σε άλλες γλώσσες, αλλά εκφράζει μια αίσθηση ζεστασιάς, άνεσης, συντροφικότητας και ευχάριστης ατμόσφαιρας. Ανάλογα με τα συμφραζόμενα, μπορεί να μεταφραστεί ως «ευθυμία», «άνεση», «διασκέδαση». Συχνά χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κοινωνική αστεία και χαλαρή κατάσταση. Μπορεί επίσης να υποδηλώνει, χρόνο με αγαπημένα πρόσωπα, συναντήσεις με έναν παλιό φίλο ή απλώς τη γενική συντροφικότητα που δίνει στους ανθρώπους ένα ζεστό συναίσθημα.
Ένα κοινό χαρακτηριστικό σε όλες τις περιγραφές του gezelligheid είναι μια γενική και αφηρημένη αίσθηση ατομικής ευημερίας που συνήθως μοιράζεται κανείς με άλλους. Όλες οι περιγραφές περιλαμβάνουν μια θετική ατμόσφαιρα, ροή ή ατμόσφαιρα που χρωματίζει την ατομική προσωπική εμπειρία με ευνοϊκό τρόπο και με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αντιστοιχεί σε κοινωνικά πλαίσια. Όντας μια ασαφής, αφηρημένη έννοια, η λέξη θεωρείται από ορισμένους ως παράδειγμα μη μεταφρασσιμότητας και μια από τις πιο δύσκολες λέξεις της ολλανδικής για μετάφραση στα αγγλικά . Μερικοί θεωρούν ότι η λέξη περικλείει την καρδιά του ολλανδικού πολιτισμού . Το “Congenial” έχει επίσης χρησιμοποιηθεί ως μορφή gezelligheid σε αγγλικές μεταφράσεις.
Μπορεί να περιγράψει:
- Έναν χώρο που είναι ζεστός και φιλόξενος
- Μια παρέα φίλων που περνάει όμορφα και χαλαρά
- Μια στιγμή όπου νιώθεις άνετα και χαρούμενος
Ετυμολογία
Η λέξη προέρχεται από το “gezel” που σημαίνει «σύντροφος» ή « φίλος ». Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα το gezel ήταν επίσης ο ολλανδικός όρος για το «τεχνίτης », ο οποίος στο ολλανδικό σύστημα συντεχνίας σχημάτιζε μια ομάδα γύρω από έναν μόνο τεχνίτη εξ ου και η προστιθέμενη έννοια του «ανήκειν»
Χρήση και παραδείγματα
Το Gezellig στην αγγλική γλώσσα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε μέρη ή σε ένα πάρτι ατόμων (ένα ή περισσότερα) που είναι «εύκολα για χαλάρωση» και «εγκάρδια».
Το επίθετο gezellig μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μια μεγάλη ποικιλία καταστάσεων:
Ένα δωμάτιο, ένα εστιατόριο ή ένα καφέ μπορεί να είναι gezellig (που σημαίνει «άνετο» ή «φιλόξενο»).
Ένα άτομο μπορεί να είναι gezellig (που σημαίνει «ευχάριστο» ή «αστείο», «φιλικό» ή «κοινωνικό»).
Ένα πάρτι μπορεί να είναι gezellig (που σημαίνει «χαλαρή ατμόσφαιρα με ωραίους ανθρώπους και άνετο περιβάλλον»).
Μια επίσκεψη στον παππού και τη γιαγιά μπορεί να είναι gezellig (που σημαίνει «μαζί»).
Το Gezellig μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί με θαυμαστικό, το οποίο μπορεί είτε να φέρει τις έννοιες που περιγράφονται παραπάνω είτε να χρησιμοποιηθεί σαρκαστικά ή ειρωνικά ή να εκφράσει ενθουσιασμό για ένα επερχόμενο γεγονός όπως ένα από τα παραπάνω.
Παραδείγματα χρήσης:
“Dit café is zo gezellig!” → Αυτό το καφέ είναι τόσο ζεστό και φιλόξενο!
“Het was een gezellige avond met vrienden.” → Ήταν μια υπέροχη και ζεστή βραδιά με φίλους.
“Mijn huis is klein, maar heel gezellig.” → Το σπίτι μου είναι μικρό, αλλά πολύ ζεστό και όμορφο.
Το αντώνυμο του gezellig είναι ongezellig , το οποίο χρησιμοποιείται για να περιγράψει μέρη και καταστάσεις που δεν είναι φιλόξενοι, χωρίς ζεστασιά ή ατμόσφαιρα, ένα άτομο που είναι ψυχρό, απόμακρο, μη κοινωνικό, απρόθυμο να εμπλακεί σε μια κοινωνική κατάσταση.
Σχετικές έννοιες σε άλλες γλώσσες
Στα αγγλικά, η λέξη cozy ή fun atmosphere πλησιάζει, αλλά δεν αποδίδει πλήρως το “gezellig”.
Στα δανέζικα, το hygge έχει παρόμοια αίσθηση.
Στα γερμανικά, το gemütlich είναι κοντινό.
Στα ελληνικά, ίσως το “ζεστό και φιλικό” ή “παρεΐστικο” να πλησιάζει περισσότερο.
Παρόμοιες λέξεις
Η δανική λέξη hygge είναι πολύ κοντινή σε νόημα. Ετυμολογικά, σχετίζεται με την ολλανδική λέξη heugen , που σημαίνει «θυμάμαι» και verheugen , που σημαίνει «ανυπομονώ». Η ίδια λέξη υπάρχει και στα νορβηγικά , αλλά σημαίνει απλά ευχάριστο. Η νορβηγική λέξη koseleg που σημαίνει «αίσθηση θαλπωρής» και «ανθρώπινη ζεστασιά σε ένα ευχάριστο περιβάλλον» χρησιμοποιείται ως καλύτερη εναλλακτική για το Δανέζικο hygge.
Ο γερμανικός όρος Gemütlichkeit (του οποίου το gemoedelijkheid είναι ο ολλανδικός συγγενής του), επικαλούμενος τη θαλπωρή και την άνεση και ο οποίος έχει επίσης υιοθετηθεί από την αγγλική γλώσσα, καλύπτει μερικές από τις πιθανές έννοιες του gezellig , αλλά όχι όλες. Αν και ο γερμανικός όρος Geselligkeit μοιάζει πολύ με την ολλανδική λέξη, έχει διαφορετική σημασία.
Οι Σουηδοί χρησιμοποιούν έναν όρο του οποίου η έννοια είναι πολύ κοντινή: mysig , μια ευχάριστη και ζεστή ατμόσφαιρα συντροφικότητας σε ένα ευχάριστο περιβάλλον.
Η κρεολική λέξη morabeza του Πράσινου Ακρωτηρίου χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη φιλοξενία των ντόπιων, που χαρακτηρίζεται από μια περιστασιακή, χαλαρή και φιλική συμπεριφορά.
Η πορτογαλική λέξη aconchego , που μεταφράζεται συχνότερα ως αγκαλιά, ή άνεση, μπορεί να έχει παρόμοια σημασία με το Gezelligheid καθώς μπορεί να αναφέρεται σε έπιπλα, ατμόσφαιρα, είδη φαγητού, κοινωνικές καταστάσεις και τον καιρό και προκαλεί ιδέες θαλπωρής, ρουστίκ άνεσης, ζεστασιάς, εγγύτητας, οικειότητας, συντροφικότητας και φιλοξενίας.
Το “gezellig” είναι μια έννοια που στην πραγματικότητα πρέπει να αισθανθείς για να την καταλάβεις. Αν βρεθείς ποτέ στην Ολλανδία, προσπάθησε να κατανοήσεις τον ορισμό σε ένα ζεστό καφέ, σε ένα φιλικό σπίτι ή σε μια όμορφη βραδιά στην πόλη.
Δείτε επίσης